Materiał archeologiczny to zbiór różnych reliktów kopalnych. Jest on porządkowany i klasyfikowany według pewnych kryteriów np. pod względem formy, wielkości, ze względu na surowiec i technikę produkcji oraz funkcję.
Znalezisko archeologiczne to relikt ludzkiej kultury wyizolowany z kontekstu otoczenia (np. eksponat w muzeum). Ważny jest kontekst archeologiczny i przyrodniczy w jakim wystąpiło znalezisko. Znalezisko staje się źródłem archeologicznym wtedy, gdy można go odnieść do faktów z przeszłości.
Podział źródeł archeologicznych:
-ruchome – przedmioty, naczynia występujące luźno, bez kontekstu
-nieruchome – tzw. relikty krajobrazu
-grobowe
-osadnicze (ślady orki, kopalnie, miejsca kultu)
-tzw. skarby – ruchome znaleziska zespołowe, są one efektem gromadzenia. Skarby dzielimy na osadowe (na terenie osady), kupieckie bądź wojenne (poza osadami, ale na szlakach handlowych) i wotywne (w miejscach kultu).
Źródło archeologiczne jest fragmentaryczne – stanowi tylko fragment odwzorowania jakiegoś faktu z przeszłości. Tylko część zachowań ludzkich ma materialne odwzorowanie i tylko część zostaje zdetonowana w ziemi. Z potencjalnego materiału (częściowo już zniszczonego) tylko część staje się efektywnym materiałem.